Dr. Andres Acosta, universitair hoofddocent geneeskunde aan de Mayo Clinic, heeft het afgelopen decennium gewijd aan de ontwikkeling van een instrument. Hij en zijn team verdelen obesitas in wat hij vier fenotypen noemt, of categorieën op basis van bepaalde genetische factoren die voornamelijk verantwoordelijk zijn voor het veroorzaken van obesitas:

• Hongerige Hersenen: mensen die zich nooit vol voelen

• Hongerige Maag: degenen die eten tot ze vol zitten, maar binnen een uur of zo weer honger hebben

• Emotioneel Hongerig: degenen die eten om zichzelf te belonen of om emotionele problemen aan te pakken in plaats van op basis van fysiologische honger

• Trage Verbranding: degenen van wie de stofwisseling het moeilijk maakt om calorieën goed te verbranden.

Hij verwacht dat de test niet alleen te gebruiken is voor nieuwe patiënten om hem een "routekaart te geven voor hoe ze hun gewichtsbeheersing moeten aanpakken", maar ook voor degenen die in het midden en zelfs aan het einde van hun gewichtsverliesreis zijn.

Voor nieuwe patiënten, als ze bijvoorbeeld positief testen op een Hongerige Maag, zou dat meer vertrouwen geven om een GLP-1-gebaseerd medicijn voor gewichtsverlies voor te schrijven zoals Wegovy of Rybelsus, die werken door de lediging van de maaginhoud en de opname van voedsel in de darm te vertragen, waardoor mensen langer een vol gevoel hebben.

Als ze daarentegen positief testen op Hongerige Hersenen, zou hij waarschijnlijk andere medicijnen aanbevelen zoals de combinatie van naltrexon en bupropion die werken op het dopaminerge systeem van de hersenen om de verzadiging te registreren.

Bekijk volledige artikel hier.

Hongerig Hersenen

Patiënten met een hongerig brein (continue hongergevoel)  zouden het meest kunnen profiteren van het beperken van de maaltijdfrequentie en het verlagen van de energiedichtheid van hun maaltijden om de calorie-inname te verminderen. Een caloriearm dieet met meer voedingsvezels op een tijdsbeperkte manier wordt geassocieerd met verbeterde eetlustsensaties, verbeterde verzadiging en aanhoudende naleving.

Hongerige Maag

Voor mensen met een Hongerige Maag, kan een dieet met veel eiwitten dat de activering van hormonen zoals GLP-1 bevordert helpen om het eten te onderdrukken. Dergelijke patiënten wordt aanbevolen om drie tot vijf kleinere maaltijden per dag te eten die rijk zijn aan eiwitten om de  verzadigingssignalen in hun darm actief te houden. Diëten met veel eiwitten leidden tot gewichtsverlies en verbeterde verzadiging, zelfs op lange termijn. Bovendien is aangetoond dat eiwitvoorladingen de maaglediging vertragen bij gezonde deelnemers en patiënten met type 2 diabetes, met hogere postprandiale GLP-1-concentraties.

Emotionele Honger

Patiënten met het fenotype van emotionele honger zouden het meest kunnen profiteren van een gedragsinterventie die is gestructureerd voor doelstellingen, zelfmonitoring en stimuluscontrole. Bovendien is aangetoond dat op mindfulness gebaseerde benaderingen emotioneel eten verminderen en helpen door het vergroten van zelfbewustzijn.

Trage Verbranding

Een lage energie-uitgave vergemakkelijkt gewichtstoename door een positieve energiebalans te bevorderen. Het verminderde metabolisme zou het belangrijkste probleem zijn om aan te pakken bij individuen met een trage verbranding. Er is een uitstekende dosis-responsrelatie gevonden tussen weerstandstraining en spierhypertrofie. Bovendien verbeterden koolhydraatarme, eiwitrijke diëten veranderingen in spierkracht en omvang en kunnen ze de energie-uitgave verhogen.

Eindeloos lijkt de zoektocht naar veilige en effectieve obesitasmedicijnen. Onmogelijk bijna. Wetenschappers en farmaceuten durven nauwelijks nog nieuwe middelen te testen. Rond 2015 komt de kentering. Alle kennis, verzameld in een eeuw lang speuren, leidt eindelijk tot werkzame en veilige middelen.

Vooral het inzicht dat bij mensen met obesitas allerlei darmhormonen verstoord zijn geraakt, waaronder het verzadigingshormoon GLP-1, blijkt vruchtbaar. Middelen die deze hormonen nabootsen blijken razend goed te werken. Het veroorzaakt een ware schokgolf in het veld. De middelen zijn effectiever dan alle eerdere medicijnen, bij meer patiënten dan ooit, en ze verlagen ook het risico op hart- en vaatziekten bij deze patiënten. Het wetenschapstijdschrift Science roept die middelen dan ook uit tot de wetenschappelijke doorbraak van 2023.

De nieuwe medicijnen bieden een belangrijk nieuw puzzelstukje waarmee we mensen kunnen helpen die nu obesitas hebben, vindt Van Rossum. „Maar de grote klapper moet komen uit preventie: door verandering van het voedselaanbod in de supermarkt, in kantines, op straat, met een reclameverbod op ongezonde producten, prijsmaatregelen. Alleen met een heel pakket aan maatregelen kunnen we voorkomen dat weer een volgende generatie obesitaspatiënten opgroeit.”

Uit het artikel in de NRC 14 maart 2024: De nieuwste anti-obesitasmiddelen zijn effectiever dan ooit